معادل تاتی حیوانات (3)
در صورت جا افتادن نامی لطفا در دیدگاه ها بنویسید.
همچنین در این سه مطلب اگر اشتباهی مشاهده می کنید ، حتما بیان کنید.
تاتی | لاتین | فارسی |
زرین دم | ZARIN DEM | کژدم |
پت | PET | زالو |
دارداکو | DARDAKO | دارکوب |
چکورده | CHAKORDAH | ملخ |
وره | VERAH | مرغ یک ساله |
شانه به سر | SHANAH BE SAR | تقریبا هدهد |
تیک دار گوره | GURRAH | جوجه تیغی |
مورجانه | MURJANAH | مورچه |
دله | DALAH | تقریبا راسو |
اصطلاحات تاتی -شالجی
تاتی | فارسی | لاتین | ||
پ | پدر | PE | ||
ما | مادر | MA | ||
کوله | پسر | KOLAH | ||
کله | دختر | KELLEH | ||
مردک | مرد | MARDAK | ||
زله | زن | ZALLEH | ||
زا | فرزند پسر | ZA | ||
دت | فرزند دختر | DET | ||
برا | برادر | BERA | ||
خواو | خواهر | KHAOV | ||
بی بی | عمه | BI BI | ||
خالو | دایی | KHALO | ||
مه مه (ده ده) | مادربزرگ | MA MA-DE DE | ||
بابا | پدربزرگ | BABA | ||
خاوره زا | خواهر زاده | KHAVRA ZA | ||
بره زا | برادر زاده | BERRA ZA | ||
خسرگ | مادر شوهر | KHASERG | ||
خسوره | پدر شوهر | KHASORA | ||
خور | برادر شوهر | KHEVAR | ||
ایره | خواهر شوهر | IRAH | ||
خور زن | جاری | KHEVAR ZAN | ||
زاما | داماد | ZAMA | ||
همه زاما | باجناق | HAMA ZAMA | ||
گشه | تازه عروس-عروس | GESHA | ||
وی | عروس | VAY |
گیاهان ، میوه ها ، ابزار کشاورزی و... به تاتی(1)
تاتی | لاتین | فارسی |
بلته | BALATAH | در (چوبی)باغ |
خلک | KHELEK | بیل |
درا | DERA | داس |
وشینه | VASHINAH | چوب بلند و صاف برای ریختن گردو |
رز | RAZ | باغ |
دار | DAR | درخت |
سیف | SIF | سیب |
یوز | Y(U)OZ | گردو |
امبرو | AMBERO | گلابی |
چاقله | CHAGHLAH | زردآلو |
دچوک | DACHOK | گردو با پوست نازک |
گله الو | GELAH ALO | آلو سیاه بی دانه |
فطر | FETER | ازگیل وحشی(تقریبا) |
گج(خرس خراک) | GEJ | زالزالک(وحشی-قرمز) |
گیلیک | GILIK | نسترن وحشی |
اشینه | ASHINA | درخت چنار |
ولیان | VALIYAN | جوی آب منتهی به باغ ،یا داخل باغ |
زرسک | ZERESK | زرشک |
ترام | TERAM | خاک رس |
بوسانه | BOSANAH | باغچه |
لافند | LAFEND | طناب |
ایزم | IZEM | هیزم |
لیف | LIF | برگ |
لنج | LANJ | شاخه با میوه های بسار زیاد (آستانه شکستن) |
چیلیکیسه | CHILIKISAH | پژمرده |
گزر | GAZAR | هویج |
کتو(کوتی) | KETO | کدو |
واجام | VAJAM | گوجه |
بامچه | BAMCHAH | ذرت |
کله | KALEH | حصار باغ-پرچین-پردیس |
معادل تاتی بعضی حیوانات(2)
تاتی | لاتین | فارسی |
لیشه | LISHAH | گاو ماده جوان |
ورزا | VARZA | گاو نر |
رمه | RAMA | گله بز و گوسفند |
گه | GEH | گله گاو |
خاله | KHALAH | گله بره و بزغاله |
رم | RAM | گله گوساله |
وره | VARAH | بره |
مورجانه | MURJANAH | مورچه |
موز | MUZ | مگس |
لنتی | LANATI | مار |
کسه | KASEH | لاک پشت |
واشک | VASHAK | باز(پاژ) |
شالوج | SHALAVAJ | عنکبوت |
عنگ | ANG | زنبور |
زرزنگ(زردعنگ) | ZARZANG | زنبور زرد |
هفتنگز | HAFTANGAZ | زنبور نجار |
پونش | PUNASH | پشه |
کلاچ | KALACH | کلاغ |
کشگره | kASHGARAH | زاغ |
کفتر | KAFTAR | کبوتر |
ولیانبر | VALIYANBER | آبدزدک(اشاره در نظرات) |
سبج | SEBEJ | شپش |
خرانگز | KHAR ANGAZ | خرمگس |
کورعنگ | KOARA ANG | زنبور گاوی |
غروش | GHAROSH | خرگوش |
معادل تاتی بعضی حیوانات(1)
تاتی | لاتین | فارسی |
اسر | ASSAR | قاطر |
سبه | SEBA | سگ |
کرگ | KARG | مرغ |
سوکوله | SOKOLAH | خروس |
کلشکن | KELESHKEN | مرغ کرچ |
شلخت | SHELAKHT | غاز |
پچو | PECHO | گربه |
گوله | GOLE | گوساله |
کیجه | KIJAH | جوجه |
ورگ | VARG | گرگ |
لیاس | LIYAS | روباه |
کشال | KASHAL | شغال |
خو | KHO | گراز |
گوزگا | GUZGA | غورباقه |
پیسینگال | PISINGAL | سوسک سیاه |
زرج | ZARAJ | کبک |
علاق | ALAGH | عقاب |
موچ | MOCH | گنجشک |
نچیر | NACHIR | بز کوهی |
کته گارو | KATAH GARO | مارمولک |
چند ابزار قدیمی
کل لاره(کلاره)=kal larah را با پهن گاو می ساختند و داخل آن را گل می زدند.
از کل لاره برای حمل مواد استفاده میکردند.
حتما اصطلاح عامیانه <<خاک هزین کلاره نن اشته سر!!!>>را شنیده اید ، که امروزه بر خلاف خود کلاره،کاربرد اساسی و زیادی دارد.
کاو آفتابه=kao-a-aftabah : وسیله ای شبیه به آفتابه (نه خود آفتابه) بوده که به جای کتری از آن استفاده می کردند.
خرمن کو: وسیله ای که تعداد 5 تا 7 گاو و یا الاق را به آن می بستند و درخرمن به حرکت درمی آوردند.
کنده=kandeh .معادل کندو فارسی.
مواد تشکیل دهنده آن پهن گاو بود که تقریبا به شکل بشکه درمی آوردند و داخل آن را گل میزدند.
و کاربرد آن برای ذخیره کردن گندم و برنج و چیزهایی از این قبیل بود.
لبله=labelah : وسیله ای مانند کنده ولی مخروطی شکل ، که به عنوان کندو زنبور عسل و گاهی برای گرفتن پره(دسته زنبور)مورد استفاده قرار میگرفت.
اگه پیدا کردم ، تصویرشون رو هم میزارم.
تهیه کننده:خانم رقیه آبدار
به کمک مرحوم حاج سید اسدالله مهری
اصطلاحات و تعابیر تاتی (شالجی)س-1
اقای محمد کشاورز(بهار 89)
منظور از تاتی (شالجی) =زبان تاتی با گویش شالی(شالجی)
تاتی | فارسی | لاتین |
آجَرزِسَن | سقط/بند امدن برف و باران | AJARZESAN |
گافریه سِگ | شیر سنگی | GAFREYA SEG |
وِکِروآ | بی خیالی | VEKERO A |
آرتِم | لعاب | ARTEM |
خَلیسَه | شفته/مقر | KHALISA |
کِفتو (کِفتِکو و) کولاک | سختی روزگار | KEFTEKO |
شَنبَه یَکشَنبَه دَکردَن | هر تکه از لباس را به رنگ خاص پوشیدن | SHANBA YAKSHANBA KARDAN |
آلوز پالوز | خواب پریشان | ALOZ PALOZ |
ئی دَرگِ برنج | یک مشت برنج | EE DARGE BERENJ |
کِرِج بِرِج | تلاش کم فایده | KEREJE BEREJ |
آپَلکیَن | نخ کردن دانه های تسبیح | APALKIYAN |
پَلَک آکَردَن | جدا کردن پوست | PALAK AKARDAN |
پات آردَن لَنج | کندن پوست لوبیا و ... انبوه میوه روی شاخه درخت | PAT ARDAN LANJ |