نرم افزار ضرب المثل ها و اصطلاحات تاتی-شالجی

 

جهت دانلود برنامه روی تصویر زیر کلیک کنید

لطفا دیدگاه های خود را در مورد این نرم افزار ارزشمند بیان کنید

ممنون از آقای محمد کشاورز جهت همکاری ها و لطف هایشان با وبلاگ شالجان

معادل تاتی حیوانات (3)

این مطلب سومین و آخرین مطلب حیوانات به تاتی میباشد.
در صورت جا افتادن نامی لطفا در دیدگاه ها بنویسید.
همچنین در این سه مطلب اگر اشتباهی مشاهده می کنید ، حتما بیان کنید.

تاتیلاتینفارسی
زرین دمZARIN DEMکژدم
پتPETزالو
دارداکوDARDAKOدارکوب
چکوردهCHAKORDAHملخ
ورهVERAHمرغ یک ساله
شانه به سرSHANAH BE SARتقریبا هدهد
تیک دار گورهGURRAHجوجه تیغی
مورجانهMURJANAHمورچه
دلهDALAHتقریبا راسو

اصطلاحات تاتی -شالجی


تاتی
فارسی
لاتین





پ
پدر
PE
ما
مادر
MA
کوله
پسر
KOLAH
کله
دختر
KELLEH
مردک
مرد
MARDAK
زله
زن
ZALLEH
زا
فرزند پسر
ZA
دت
فرزند دختر
DET
برا
برادر
BERA
خواو
خواهر
KHAOV
بی بی
عمه
BI BI
خالو
دایی
KHALO
مه مه (ده ده)
مادربزرگ
MA MA-DE DE
بابا
پدربزرگ
BABA
خاوره زا
خواهر زاده
KHAVRA ZA
بره زا
برادر زاده
BERRA ZA
خسرگ
مادر شوهر
KHASERG
خسوره
پدر شوهر
KHASORA
خور
برادر شوهر
KHEVAR
ایره
خواهر شوهر
IRAH
خور زن
جاری
KHEVAR ZAN
زاما
داماد
ZAMA
همه زاما
باجناق
HAMA ZAMA
گشه
تازه عروس-عروس
GESHA
وی
عروس
VAY

گیاهان ، میوه ها ، ابزار کشاورزی و... به تاتی(1)



تاتیلاتینفارسی
بلتهBALATAHدر (چوبی)باغ
خلکKHELEKبیل
دراDERAداس
وشینهVASHINAHچوب بلند و صاف برای ریختن گردو
رزRAZباغ
دارDARدرخت
سیفSIFسیب
یوزY(U)OZگردو
امبروAMBEROگلابی
چاقلهCHAGHLAHزردآلو
دچوک DACHOKگردو با پوست نازک
گله الوGELAH ALO
آلو سیاه بی دانه
فطرFETERازگیل وحشی(تقریبا)
گج(خرس خراک)GEJزالزالک(وحشی-قرمز)
گیلیکGILIKنسترن وحشی
اشینهASHINAدرخت چنار
ولیانVALIYANجوی آب منتهی به باغ ،یا داخل باغ
زرسکZERESKزرشک
ترامTERAMخاک رس
بوسانهBOSANAHباغچه
لافندLAFENDطناب
ایزمIZEMهیزم
لیفLIFبرگ
لنجLANJشاخه با میوه های بسار زیاد (آستانه شکستن)
چیلیکیسهCHILIKISAHپژمرده
گزرGAZARهویج
کتو(کوتی)KETOکدو
واجامVAJAMگوجه
بامچهBAMCHAHذرت
کلهKALEHحصار باغ-پرچین-پردیس

معادل تاتی بعضی حیوانات(2)


تاتیلاتینفارسی
لیشهLISHAHگاو ماده جوان
ورزاVARZAگاو نر
رمهRAMAگله بز و گوسفند
گهGEHگله گاو
خالهKHALAHگله بره و بزغاله
رمRAMگله گوساله
ورهVARAHبره
مورجانهMURJANAHمورچه
موزMUZمگس
لنتیLANATIمار
کسهKASEHلاک پشت
واشکVASHAKباز(پاژ)
شالوجSHALAVAJعنکبوت
عنگANGزنبور
زرزنگ(زردعنگ)ZARZANGزنبور زرد
هفتنگزHAFTANGAZزنبور نجار
پونشPUNASHپشه
کلاچKALACHکلاغ
کشگرهkASHGARAHزاغ
کفترKAFTARکبوتر
ولیانبرVALIYANBERآبدزدک(اشاره در نظرات)
سبجSEBEJشپش
خرانگزKHAR ANGAZخرمگس
کورعنگKOARA ANGزنبور گاوی
غروشGHAROSHخرگوش

معادل تاتی بعضی حیوانات(1)


تاتیلاتینفارسی
اسرASSARقاطر
سبهSEBAسگ
کرگKARGمرغ
سوکولهSOKOLAHخروس
کلشکنKELESHKENمرغ کرچ
شلختSHELAKHTغاز
پچوPECHOگربه
گولهGOLEگوساله
کیجهKIJAHجوجه
ورگVARGگرگ
لیاسLIYASروباه
کشالKASHALشغال
خوKHOگراز
گوزگاGUZGAغورباقه
پیسینگالPISINGALسوسک سیاه
زرجZARAJکبک
علاقALAGHعقاب
موچMOCHگنجشک
نچیرNACHIRبز کوهی
کته گاروKATAH GAROمارمولک

چند ابزار قدیمی

کل لاره:مشابه استمبولی فعلی

کل لاره(کلاره)=kal larah  را با پهن گاو می ساختند و داخل آن را گل می زدند.

از کل لاره برای حمل مواد استفاده میکردند.

حتما اصطلاح عامیانه <<خاک هزین کلاره نن اشته سر!!!>>را شنیده اید ، که امروزه بر خلاف خود کلاره،کاربرد اساسی و زیادی دارد.

کاو آفتابه=kao-a-aftabah : وسیله ای شبیه به آفتابه (نه خود آفتابه) بوده که به جای کتری از آن استفاده می کردند.

خرمن کو: وسیله ای که تعداد 5 تا 7 گاو و یا الاق را به آن می بستند و درخرمن به حرکت درمی آوردند.

کنده=kandeh .معادل کندو فارسی. 

مواد تشکیل دهنده آن پهن گاو بود که تقریبا  به شکل  بشکه درمی آوردند و  داخل آن را گل میزدند.

و کاربرد آن برای ذخیره کردن گندم و برنج و چیزهایی از این قبیل بود.

لبله=labelah : وسیله ای مانند کنده ولی مخروطی شکل ، که به عنوان کندو زنبور عسل و گاهی برای گرفتن پره(دسته زنبور)مورد استفاده قرار میگرفت.

اگه پیدا کردم ، تصویرشون رو هم میزارم.


تهیه کننده:خانم رقیه آبدار

به کمک مرحوم حاج سید اسدالله مهری

اصطلاحات و تعابیر تاتی (شالجی)س-1


برگرفته از نرم افزار ضرب المثل ها و اصطلاحات تاتی(شالجی)
اقای محمد کشاورز(بهار 89)


منظور از تاتی (شالجی) =زبان تاتی با گویش شالی(شالجی)
تاتیفارسیلاتین

آجَرزِسَن
سقط/بند امدن برف و بارانAJARZESAN

گافریه سِگ
شیر سنگیGAFREYA SEG

وِکِروآ
بی خیالی VEKERO A

آرتِم
لعابARTEM

خَلیسَه
شفته/مقرKHALISA

کِفتو (کِفتِکو و) کولاک
سختی روزگارKEFTEKO

شَنبَه یَکشَنبَه دَکردَن
هر تکه از لباس را به رنگ خاص پوشیدنSHANBA YAKSHANBA KARDAN

آلوز پالوز
خواب پریشانALOZ PALOZ

ئی دَرگِ برنج
یک مشت برنجEE DARGE BERENJ

کِرِج بِرِج
تلاش کم فایدهKEREJE BEREJ

آپَلکیَن
نخ کردن دانه های تسبیحAPALKIYAN

پَلَک آکَردَن
جدا کردن پوستPALAK AKARDAN

پات آردَن

لَنج
کندن پوست لوبیا و ...

انبوه میوه روی شاخه درخت
PAT ARDAN

LANJ